Badanie ogólne moczu stosunkowo szybko i łatwo pomaga ocenić stan zdrowia pacjenta. Zaleca się wykonywanie go profilaktycznie raz do roku. Jakie są wskazania do takiego badania i jak się do niego przygotować?

Badanie ogólne moczu ma na celu nie tylko diagnozowanie funkcjonowania układu moczowo-płciowego oraz nerek, ale również rozpoznanie chorób dotyczących innych narządów wewnętrznych.

Wskazania do wykonania badania ogólnego moczu.

Badanie ogólne moczu jest często zalecane w ramach rutynowych badań lekarskich oraz pomaga w rozpoznaniu chorób, takich jak:

• cukrzyca;
• kamica nerkowa;
• zakażenie dróg moczowych;
• nowotwory układu moczowego;
• powikłania związane z nadciśnieniem;
• powikłania związane z chorobami autoimmunologicznymi;
• kłębuszkowe lub śródmiąższowe zapalenie nerek.

Warto również wykonać takie badanie, w przypadku pojawienia się następujących objawów:

• ból w podbrzuszu i okolicy lędźwiowej;
• pieczenie lub ból podczas oddawania moczu;
• uczucie parcia na pęcherz moczowy;
• krew w moczu lub jego nietypowe zabarwienie;
• częstomocz lub trudności w oddawaniu moczu.

Jak się przygotować do badania ogólnego moczu?

W celu uzyskania wartościowej próbki moczu, należy zastosować się do następujących zaleceń:

• pobierać najlepiej mocz poranny;
• bardzo dokładnie umyć ujście cewki moczowej ciepłą wodą;
• oddać niewielką ilość moczu do ustępu, a następnie bez przerywania strumienia pobrać około 50-100 ml moczu do pojemnika;
• szczelnie zamknąć pojemnik i opisać go danymi identyfikacyjnymi;
• jak najszybciej dostarczyć próbkę moczu do laboratorium.

Istnieją również dodatkowe zalecenia, do których warto się zastosować, aby badanie moczu było bardziej wiarygodne. Należy do nich:

• niedotykanie nakrętki oraz wewnętrznych brzegów pojemnika;
• abstynencja seksualna w ciągu 24 godzin poprzedzających badanie;
• unikanie intensywnej aktywności fizycznej;
• niepobieranie moczu kilka dni przed lub po miesiączce, ani w trakcie jej trwania.

Jak przebiega badanie ogólne moczu?

Badanie ogólne moczu dzieli się na trzy etapy:

• określenie parametrów fizycznych – ocena barwy, przejrzystości oraz zapachu moczu, a także jego pH i ciężaru właściwego;
• ocena parametrów chemicznych – wykazanie w próbce obecności glukozy, białka, ciał ketonowych, urobilinogenu lub związków azotowych;
• mikroskopowe badanie osadu – dzięki niemu można stwierdzić, czy w moczu znajdują się m.in. składniki mineralne, erytrocyty lub leukocyty, a także pasożyty, grzyby i bakterie.

Pierwsze dwa etapy przeprowadza się w laboratorium lub w gabinecie lekarskim. Trzeci natomiast wykonuje się na zlecenie lekarza, a także po stwierdzeniu nieprawidłowości w badaniu fizycznym lub chemicznym.